donderdag, maart 28, 2024
HomeUit de oude doosOude clubheldenOude clubhelden: de geblokte verdediger Bart Lardé (UVS)

Oude clubhelden: de geblokte verdediger Bart Lardé (UVS)

-

,,Siem Stokkel, ik weet niet hoeveel keer hij Nederlands kampioen gewichtheffen is geweest, niet te tellen. Hij was de masseur in de technische staf van UVS. Siem was berensterk. Zo plantte hij eens zijn hand tegen de muur, strekte zijn arm tot zijn spieren op maximale spanning waren en zei: ‘kom er maar aan hangen’. Wij mochten dan met onze 70 kilo aan zijn arm hangen. Hij vertrok geen spier, minutenlang.”

,,We speelden tegen Gouda uit en stonden met 4-0 voor, kregen we een strafschop mee. Toen zei Gerard Désar: ‘We nemen hem in tweeën’. De keeper staat op zijn lijn, spuugt in zijn handschoenen, zet zijn blik op scherp en kijkt geconcentreerd naar Gerard en de bal. De scheids fluit, Gerard tikt de bal naar mij en schiet beheerst binnen. De keeper staat verbijsterd te kijken, en niet alleen hij, iedereen. De scheidsrechter keurt het doelpunt af. ‘Te vroeg ingekomen’, zei hij. Een foute beslissing, hij had mij geel moeten geven en de strafschop opnieuw moeten laten nemen.”

Dit doet denken aan de strafschop die Cruijff ook ooit in tweeën nam, met Jesper Olsen. ,,Dat klopt”, zegt UVS-icoon Bart Lardé, ,,maar Gerard en ik deden dat eerder, misschien waren wij wel de eerste die op deze wijze een  penalty namen.”

,,Voor Piet Kantebeen, onze trainer, gingen wij door het vuur. Iedereen weet dat voetballers alleen met de bal willen trainen. Dat wist Piet ook, als geen ander. Maar ’s winters kon je niet op het veld trainen, de ondergrond was veel te hard. Trainen is dan vragen om blessures. Wat deed Piet? Hij liet ons hardlopen. Normaal gesproken een crime voor een voetballer. Maar wij stiefelden achter hem aan op de Wassenaarseweg, hij op de fiets. Haha. We gingen vaak ook handballen. Twee ploegen, de bal naar elkaar gooien en wanneer dat 10 keer achter elkaar lukte, had je een punt. Man, man, wat waren wij dan fanatiek. Wanneer Piet ons ‘kunstjes’ wilde laten doen, pakte hij er een stopwatch bij. Dan gebeurt er iets, je gaat sneller dan de trein en bent harder dan Mohamed Ali.”

• ,,Ik heb mijn hele leven maar voor een club gespeeld, UVS.”

Zilveren Molentoernooi

,,Je overdrijft weer”, zegt Bart Lardé (73), wanneer ik de berg boeken, foto’s en knipsels op tafel vergelijk met de Alpe d’Huez. Om er meteen aan toe te voegen: ‘Alpe d’Huez, een puist van jewelste.

Pats. Boem. De toon wordt meteen gezet. De bovenkamer van de in de Leidse ‘Hakbijlenbuurt’ geboren en via Sassenheim in Voorhout belande Held, is nog prima in orde, hoewel hij bekent soms wat langer naar een naam te moeten zoeken. ,,Maar, geen paniek.”

Hij is ooit bij de pupillen van UVS begonnen en nooit meer weggegaan. Eens UVS, altijd UVS. De kleinste talentjes – Bart zal dat nooit vergeten – speelde een voorwedstrijd tijdens het Zilveren Molentoernooi van LFC. Spelers werden toen nog niet betaald, maar kregen wel vleespakketten of bonnen om ergens een jas uit te zoeken. ,,Bij LFC stond Bouk Pijnakker in de achterhoede, een verdediger waar je niet zonder kleerscheuren langskwam. Op een gegeven moment lijkt Bouk toch gepasseerd te worden, wordt er uit het publiek geroepen: ‘Pak ‘m aan, Bouk, krijg je een regenjas van me’. Ik kan mij niet voorstellen dat die herinnering van mij is, ik moet het later hebben gehoord. Het schetst wel aardig een beeld uit die tijd.”

Wat Lardé wel duidelijk weet is, dat De Zwarte Schapen uit Amsterdam aan dat toernooi deelnamen. Daar speelde Hans Boskamp, een sierlijke voetballer die later als acteur en zanger furore zou maken.

,,De Zwarte Schapen hadden een prachtig mooi glimmend tenue. Rood/zwart en een logo op de borst waarvan je als liefhebber likkebaardt. Boskamp had postuur, borst vooruit en een blik van niemand-doet-mij-wat. Én hij was bruin, zonnebankbruin, in die tijd, had ik nog niet eerder gezien.”

Boskamp heeft wel iets aan het voetballen overgehouden, weet Bart: een zilveren oogkas. Bij een kopduel liep ‘Potasch’ uit het blijspel ‘Potasch en Perlemoer, een ernstige breuk op, die niet in goud zoals de verdediger wenste, maar in zilver werd ‘ingelijst’.

Voorwaardelijk gestraft

Opa pruimde tabak van Kentucky en opa was gek op zijn kleinzoon. Hij stopte Bart regelmatig 5 cent toe. Je weet wel, niet zo zichtbaar voor iedereen, zo van makkers-onder-elkaar, met een knipoog. Toch tuinde de kleine Lardé er regelmatig in, wanneer opa schalks een natte pruim in zijn handen duwde. Bah!

Om moeiteloos over te gaan op het kampioenschap van Bayern München. Niet zijn club: ,,Ik ben meer voor het voetbal van Borussia Dortmund. Dat is het sjouwen waar ik zo van houd.” Het is het type spel waar Lardé voor stond. Stevig. Stoer. ,,Dat werkte bij bepaalde scheidsrechters tegen mij. Ik werd ooit op de bon geslingerd omdat ik mijn tegenstander ‘ruw had bejegend’. Ja, zo stond dat op het wedstrijdformulier. Het betekende een voorwaardelijke schorsing van één wedstrijd, met een proeftijd van een jaar.”

Ook heeft de geblokte verdediger zich weleens – volgens de leidsman – ‘onhebbelijk’ gedragen jegens de grensrechter. ,,Die man stond maar te zwaaien met de vlag. Ik riep tegen hem: ‘Je kunt wel blijven vlaggen, maar er is niets aan de hand, je weet er niets van, man’.” Dat werd ‘onhebbelijk’ gevonden. Ook hier bleef het bij een voorwaardelijke reprimande.

• Na het betaald voetbal drama van UVS kregen spelers geen stuiver meer uitbetaald, ze moesten het met een paar consumptiebonnen doen.

Fanatiek

Hij volgt UVS, in de krant, via de Nieuwsbrief van de club en LeidenAmateurVoetbal. Zelfs zonder deze media is de club waar hij een leven lang voor en in acteerde, niet uit zijn gedachten. De dochter van de legendarische doelman Wijnand Sloos woont tegenover de Lardeetjes. En de jaarlijkse reünie slaat hij niet over. ,,Lekker oude herinneringen ophalen, ook uit de tijd dat ik uitbater was van de kantine.” Dat heeft Bart 2 jaar gedaan.

Hij behoorde tot de fanatieke voetballers van de hoofdmacht. Trainingen werden niet overgeslagen. Vanaf het moment dat besloten werd drie keer per week te trainen, ging het crescendo met UVS en haar spelers.

,,Hoe meer je traint, hoe beter je wordt”, zo eenvoudig is dat. ,,Het team wordt ook hechter, de automatismen nog vanzelfsprekender. De onderlinge harmonie wordt ook versterkt, zeker wanneer er gepresteerd wordt.”

Rechtspoot Lardé begon als halfspeler, altijd een zware positie. Je moet immers de aanval voeden en mee optrekken en je hoort als een hazewind mee te verdedigen. Als sterkste punt noemt hij zijn sprongkracht. ,,Trouwens, we konden allemaal aardig voetballen. Meestal waren we beter dan de tegenstander, we konden onze wil opleggen, zij moesten zich aanpassen.”

Moeder

De seizoenen 1963/64 (‘UVS sleept titel uit “Hel van Kikkerpolder”), 1966/67 en 1967/68 zijn ware hoogtepunten uit zijn met veel prijzen bekroonde voetballoopbaan. Kampioen in seizoen 1966/67, door een 3-0 zege op Neptunus, en op een haar na Nederlands kampioen in de competitie 1967/68. Daar zit nog een anekdote aan vast. UVS werd afdelingskampioen door een overwinning op GSV (2-1). Hierna volgde een competitie om het landskampioenschap. Trainer Kantebeen moest daardoor zijn vakantie verschuiven. Het aantal wedstrijden reeg zich aan elkaar. In huize Kantebeen wilde men naar rustiger oorden: Oostenrijk. Toen er nogmaals een beslissingswedstrijd moest worden gespeeld, bleek mevrouw Kantebeen reeds op reis te zijn gegaan. Piet kon niet nog een keer de vakantie uitstellen en vertrok. UVS trad aan zonder de steun van Kantebeen, verloor tegen DCG (2-1) en werd aldus vice-landskampioen. Ook mooi!

• 1967-1968. Vice-landskampioen. Bart Lardé: ,,Als we puur naar de resultaten kijken, moet dit wel het beste elftal van UVS zijn uit de historie.” Staand vlnr: Cor Schreuder (elftalleider), Piet Kantebeen (trainer), Jan Leget (aanvoerder), Matty Kantebeen, Henk Rol, Piet van de Raadt (grensrechter), Henny Plezier, Wim van der Kaay, Bart Lardé, Thijs Balkhoven, Ed van Duijl en Siem Stokkel; zittend vlnr: Ger Logeman, Wijnand Sloos, Sjoerd Teske, Leo Holl (met mascotte Henny Balkhoven), Aad Koren, Gerard Désar, Boudewijn Willemse en Wally van Schooten.

Om nu te zeggen dat de familie Lardé sport-minded was, nee. Zijn broer Jan voetbalde bij LFC en bleef dat doen tot ‘zijn shirt, broekje, kousen en schoenen te klein waren’ en stopte. Pa, die als behanger/stoffeerder de boterham (en meer) voor het gezin verdiende, stond wel regelmatig langs de lijn, maar van echt aanmoedigen was nauwelijks sprake. Senior hield er wel een opdracht aan over. Bij Frans van der Zeeuw (ook UVS) heeft vader Lardé de woning ingericht. En moeder Lardé? ,,Mijn moeder heeft mij nooit zien voetballen.” Jammer? Hij haalt de schouders, het is al zo lang geleden.

Wel denkt hij met plezier (en een beetje weemoed) aan de warme tijd dat het gezin in de Joubertstraat woonde. Een echte volksbuurt. Met mensen die bij mooi weer voor de deur zaten, of bonen dopten voor Nieuwenhuizen Conserven.

,,Wat je ook nooit meer ziet? Dat mensen uit het raam hangen, met elkaar praten of kinderen tot de orde roepen. Bij ons aan  de overkant kwam Cor van der Zeeuw, de UVS-spits, bij de familie over de vloer. Hij was verliefd op Ria. Samen volgden ze hoe wij aan het voetballen waren. Ik deed dan extra mijn best, in de hoop dat Cor dat zou zien.”

Van de Joubertstraat weet Bart ook nog levendig hoe er bij trouw en rouw geld werd opgehaald voor een cadeau of een krans.

• Doelman Martin van Well (cartoonist bij De Rotogravure aan het Noordeinde) tekende de ‘koppies’ van de pupillen van trainer Piet Kantebeen, zeer herkenbaar.

Rep en Roer

Heel voetbalminnend Leiden was midden jaren ’60 rep en roer. Het ‘wilde voetbal’ zou zijn intreden hebben gedaan. Bekende spelers van Lugdunum, Roodenburg en UVS vonden elkaar in een tweetal ontmoetingen met Haagse toppers. De wedstrijden zouden onder de vlag van KNVB gespeeld worden, met officiële scheidsrechters. Als een lopend vuurtje ging het door het wereldje dat er naast de KNVB een nieuwe voetbalbond zou worden opgericht. Het Leidsch Dagblad bracht onder vette koppen als Beroering – Onderzoek – Koortsachtige activiteiten – Verbijstering – Spelers voor strafcommissie – het laatste nieuws. Terecht, want er vielen nogal bekende namen: Teske, Gouw, Lardé, Van der Kaay (UVS), Holl (pas overgestapt van UVS naar Telstar) Barendse, Kuhn (Roodenburg), Nieuwenburg (LFC), Collé (Lugdunum). Er leek een leegloop op gang te komen.

Onrust alom.

Bart moest bij het bestuur op het matje komen. Wist hij wel dat er een lange schorsing boven zijn hoofd hing? Wat bleek na gedegen onderzoek? De wedstrijden waren vriendschappelijk, kameraden onder elkaar, van een verdienmodel was geen sprake en als conclusie werd ‘complete communicatiestoornis’ getrokken.

,,Een storm in een glas water”, zegt Bart nu. Hij pakt het Leidsch Dagblad van 7 december 1965 erbij, waarin in geuren en kleuren het vuurtje werd opgestookt.

• Het Leidsch Dagblad van 7 december 1965 waarin de wedstrijden van “De Wilde Voetbalbond” en de gevolgen breed werden uitgemeten.

Op het moment verdiept Bart zich in ‘Opruimen voor je doodgaat’. Een boekje geschreven door Margareta Magnusson. Het gaat over het ordenen van je materiële bezittingen tegen het einde van je leven. Het is, vertelt hij, een manier om je nabestaanden nergens mee op te zadelen. ,,Maar beschouw het ook maar als een ritueel om terug te kijken op je leven. Of dat nou binnenkort op zijn einde loopt of nog bij lange niet.” En dan: ,,Weet je dat we de afgelopen uren al een beetje hebben teruggekeken op een belangrijk en vooral leuk deel van mijn leven. Daar kijk ik met veel plezier en met dankbaarheid op terug.” Om niet te serieus te eindigen: ,,Ik ben nog lang niet van plan uit te stappen, hoor, ik houd nog te veel van het leven, van Pauline, mijn kinderen en kleinkinderen.” En dat zegt de man die in zijn leven meer is geopereerd dan prins Bernhard.

Maar dat zijn heel andere verhalen. Zoals ook zijn liefde voor Pauline, Puch met hoog stuur en zweefzadel, kookkunsten en de levenslange vriendschappen met Aad Koren en Thijs Balkhoven voldoende stof geven voor nog eens een interview van 3 uur.

• Op ‘zijn oude dag’ is Bart (staand achter accordeoniste) lid van ’t Joppekoor. ,,Zingen is een heerlijke uitlaatklep.”

Foto’s uit De Oude Doos: Collectie Bart Lardé

Actuele foto’s: Pauline Kokshoorn

Must Read