Twee paarden …………
Onlangs floot ik in Alphen aan den Rijn een streekderby in de 4e klasse zaterdag. De laatste wedstrijd voor de winterstop speelde zich af in de ijzige koude zodat na afloop snel de warme bestuurskamer, waar zowel de ontvangende als de bezoekende vereniging vertegenwoordigd waren, werd opgezocht.
De thuisclub, van oudsher een zondagvereniging, heeft dit seizoen een elftal in de 4e klasse zaterdag ingeschreven. Dit team, voornamelijk bestaande uit spelers uit de regio en spelers die in het verleden voor de club hebben gespeeld, heeft na een stroeve start haar draai in deze klasse gevonden. De titel lijkt weliswaar ver weg, omdat Aarlanderveen en FC Oegstgeest in deze klasse met ruime afstand de ranglijst aanvoeren, maar de ploeg heeft zoveel kwaliteit dat het behalen van een (vervangende) periodetitel absoluut niet ondenkbaar en zelfs haalbaar is.
De bezoekende vereniging betrof een sympathieke dorpsclub uit de regio, die in het verleden met veel spelers van ‘buitenaf’ (en mogelijk ook wat financiële ondersteuning) op hoog niveau had gespeeld. Inmiddels komt deze club met louter ‘eigen jongens’ uit in de laagste klasse van het amateurvoetbal. Overigens wel met veel enthousiasme want deze klasse levert bijna allemaal (streek)derby’s op en staat mede om die reden bekend om haar relaxte, gezellige en langdurige derde helft.
Tot mijn verbazing werd er na de verdiende en overduidelijke 3-0 overwinning van de thuisploeg nauwelijks gesproken over de zojuist gespeelde wedstrijd en de toekomst van de beide clubs. Het gesprek ging al snel over de situatie van de zondag afdeling van de thuisvereniging.
De zondag hoofdklasse waarin de zondagselectie van de thuisclub uitkomt kent ploegen afkomstig uit Zeeland, Brabant en Limburg. Slechts een enkel team komt uit Zuid-Holland of Utrecht. Gevolg is dat de club hoge kosten voor het vervoer naar uitwedstrijden moet maken, maar ook dat de publieke belangstelling bij thuiswedstrijden achter blijft omdat de tegenstander slechts weinig supporters met zich meebrengt. Opbrengsten van de kantine en entree blijven hierdoor achter. Tussen neus en lippen door werd ook nog aangegeven dat de kosten van de arbitrage hoog waren. Deze neutrale trio’s, komen uit het hele land waardoor de kosten konden oplopen tot €300 per wedstrijd. Kosten die, naar men beweerde, ook nog eens voor rekening van de club kwamen.
Aan tafel werd openlijk de hoop en de verwachting uitgesproken dat het waarschijnlijk niet lang meer zou duren voordat de KNVB het besluit zou nemen om de hoofdklassen van het zaterdag- en zondagvoetbal bij elkaar te voegen. Dit zou voor de thuisclub een ‘droomscenario’ zijn want het samenvoegen van de zaterdag- en zondag hoofdklasse zou voor hen tot gevolg hebben dat er veel meer streekderby’s worden afgewerkt, waardoor er meer publieke belangstelling zou zijn en daardoor ook hogere inkomsten uit entreegelden en kantine gegenereerd konden worden.
Ik hoorde dit alles met gemengde gevoelens aan omdat ik van mening ben dat een samenvoeging van hoofdklassen niet fair is ten opzichte van de verenigingen die in het verleden bewust gekozen hebben voor de overstap van de zondag naar het zaterdagvoetbal. Het vergt veel moed van bestuur en leden om tot zo’n besluit te komen want het heeft grote impact, niet alleen op sportief gebied, maar ook op veel andere vlakken. Het vraagt veel bestuurlijke en organisatorische (vrijwilligersbeleid, faciliteiten) inspanning om een en ander te realiseren.
Zo gold voor de clubs die volledig overstapten naar de zaterdag dat resultaten uit het verleden voor de KNVB geen enkele waarde hadden. Ongeacht in welke klasse men op zondag uitkwam moest men helemaal onder aan de ladder, dus in de zaterdag vierde klasse, beginnen. Diverse regioclubs waaronder DoCoS ,Lugdunum en Meerburg, maar ook erkende grootmachten uit de hoofdklasse zoals Feyenoord, Nieuwenhoorn en Hilversum, om er maar een paar te noemen, zijn na de overstap keurig onder aan de ladder begonnen om te proberen zo snel mogelijk weer naar het oude niveau door te groeien.
Ook waren er verenigingen die kozen voor een gefaseerde overstap en naast hun zondagteam een zaterdagteam inschreven, in de hoop dat het zaterdagteam snel naar het gewenst niveau zou promoveren om daarna de focus volledig op het zaterdagvoetbal te kunnen leggen. Voorbeelden hiervan zijn AFC (Amsterdam), Argon (Mijdrecht), UVS, Neptunus/Schiebroek (Rotterdam) en Westlandia, maar ook clubs als VVSB en SJC bewandelen deze weg. En ook zij startten met hun zaterdagselectie keurig in de vierde klasse.
Ook had ik mijn vraagtekens bij de opgesomde voordelen die een samenvoeging van de hoofdklassen de club zou opleveren. Zelf bezoek ik af en toe op zondag een thuiswedstrijd van deze club, waarbij ik inderdaad constateer dat er geringe belangstelling is voor deze wedstrijden. De oorzaak is naar mijn mening echter niet alleen gelegen in het feit dat de tegenstander weinig publiek meeneemt, maar in niet geringe mate ook omdat de eigen aanhang is niet echt groot is.
De aanname dat vooral de grote ploegen uit de bollenstreek veel meer supporters naar hun uitwedstrijden meenemen is juist. Maar clubs met een echt grote aanhang (Katwijk – Rijnsburgse Boys – Quick Boys – Lisse) spelen allemaal in de 2e en 3e divisie en niet in de eventueel te vormen (samengevoegde) hoofdklasse. In deze klasse zijn, in de huidige situatie, alleen Rijnvogels (Katwijk) en Ter Leede (Sassenheim) echte regiogenoten. De rest van de ploegen komt voornamelijk uit de regio Rotterdam en Utrecht. Of dat echt veel meer publiek op gaat leveren vraag ik me af, immers deze ploegen staan ook niet bekend om hun georganiseerde busreizen naar uitwedstrijden.
Daarnaast zal in een samengestelde competitie, zowel uit als thuis, veelvuldig uitgeweken moeten worden naar een andere speeldag dan de zondag, waarbij ik me afvraag of wedstrijden laat in de middag of vroeg in de avond op zaterdag zo aantrekkelijk zijn voor de eigen supporters en die van de tegenstanders. Bovendien moet de club binnen Alphen op die dagen concurreren met een erkende zaterdagclub die al sinds jaren op hoog niveau uitkomt en veel vaste (eigen) supporters trekt.
Ook wat betreft het kostenaspect zie ik ook geen directe voordelen. Voor uitwedstrijden zal dan toch ook gewoon een bus gehuurd moeten worden terwijl de arbitrage in een samengevoegde hoofdklasse ook vanuit het hele land komt en ook betaald moet blijven worden.
In alle beschreven gevallen (directe en gefaseerde overstap) investeerde de betreffende vereniging in het team en de kwaliteit van de begeleiding van de nieuw gevormde zaterdagselectie. Er werden gediplomeerde trainers (niet zelden overgekwalificeerd) aangesteld en faciliteiten verleend om de zaterdagselectie snel naar een hoger niveau te tillen. Binnen de club kreeg de zaterdagselectie een volwaardige plek en werd zij serieus genomen. Kortom er werd in de zaterdagafdeling geïnvesteerd.
Tijdens het gesprek in de bestuurskamer bekroop mij de vraag of dit bij mijn gastheren ook zo is. Van de zijlijn bekeken lijkt het of de club geen of weinig investeringen in de huidige zaterdagselectie wil doen.
De zondagselectie wordt getraind door een trainer die aan de KNVB kwalificatie-eisen voldoet. De zaterdagselectie niet. Zonder overigens de kwaliteiten van de hoofdtrainer van de zaterdagselectie in twijfel te willen trekken beschikt deze niet over de benodigde papieren. Op het wedstrijdformulier werd daarom de man die voor de wedstrijd nog aan mij werd voorgesteld als de ‘hulptrainer’ als gediplomeerd trainer opgevoerd. Gelet op het onlangs verlengde contract met de ‘hoofdtrainer’ wordt deze constructie volgend jaar dus kennelijk gehandhaafd.
De jeugd wordt opgeleid met de doelstelling dat deze uit gaat komen voor de zondagselectie, waar ook een aantal spelers tegen een (soms ruime) vergoeding vastgelegd schijnen te zijn. De spelers van de zaterdagselectie beweren niet betaald te worden en zijn bij elkaar gesprokkeld, zij komen her en der vandaan.
Hoewel de zaterdagafdeling inmiddels al groter is dan de zondagafdeling besteedt de website van de club nagenoeg alleen aandacht aan de zondagselectie en de jeugdafdeling. Zoeken naar informatie en/of wedstrijdverslagen over en van de zaterdagselectie kost veel tijd en levert niet al te veel (zeg maar gerust niets) op. De thuiswedstrijden worden, in verband met de aanvangstijden van de jeugdteams laat in de middag afgewerkt.
Hoewel het er op lijkt dat de vereniging op twee paarden gokt heeft men kennelijk de meeste hoop gevestigd op een samengestelde hoofdklasse en steekt men daarom ogenschijnlijk de meeste energie en financiën in de zondagselectie. Gelet op de kwaliteit en het enthousiasme van de spelers en begeleiding van de zaterdagselectie ben ik er echter van overtuigd dat dit team tot veel in staat is. Alleen al omdat zij net als alle clubs keurig gestart zijn in de vierde klasse wens ik hen alle succes toe en hoop ik dat de vereniging hen de verdiende aandacht en volwaardige positie binnen de vereniging geeft die zij verdienen.
