De bus parkeren…
Elke rechtgeaarde voetballiefhebber weet wat hier mee wordt bedoeld. Het is voor de kwalitatief mindere partij vaak de enige manier om resultaat te behalen tegen een ploeg met meer kwaliteit en potentie. En hoewel succes (resultaat) niet altijd verzekerd is zien we de laatste weken zowel in de vaderlandse competitie als in Europese wedstrijden de ene na de andere ploeg vanuit een versterkte defensie de strijd aangaan.
Dit seizoen ben ik bij diverse wedstrijden getuige geweest van een ploeg die ‘de bus parkeerde.’ In een aantal gevallen werd dit zo ver doorgevoerd dat er op de tribune al werd gesuggereerd dat het wel leek of men niet één bus, maar een hele remise voor het eigen doel had geparkeerd.
In een aantal gevallen bleek deze tactiek succesvol, zo wist Benfica in de wedstrijd tegen PSV de Eindhovenaren zelfs in ondertal van scoren af te houden. En ook Monaco en Real Sociedad waren op deze manier succesvol en wisten de Eindhovenaren op deze manier van een overwinning af te houden. Sparta en PEC Zwolle daarentegen kregen in het Philips stadion aan het slot van de wedstrijd wel de rekening voor hun behoudende speelstijl gepresenteerd en vertrokken met lege handen.
Hoewel dit de amusementswaarde van de wedstrijden niet ten goede kwam, begreep ik de keuze om vanuit verdedigende stellingen te proberen resultaat te behalen. Zoals ik onlangs ook begrip had voor Go Ahead om in de uitwedstrijd bij Ajax te spelen met vijf verdedigers op lijn en kort daarvoor een linie van vier spelers te positioneren om via counters te proberen het de Amsterdammers lastig te maken. ‘Spelen naar je mogelijkheden’ noemde trainer Kees van Wonderen dat. Het levert niet altijd wat op maar in dit geval namen de Deventernaren een ‘bonuspunt mee naar huis.
De top drie van Nederland wordt met de regelmaat van de klok geconfronteerd met een opponent die zich van deze tactiek bedient, zeker nu Ajax, Feyenoord en PSV een dominante speelwijze (willen) hebben. In de meeste gevallen is het kwaliteitsverschil van dien aard dat deze wedstrijden uiteindelijk ook wel winnend worden afgesloten.
Toch hebben diverse personen in ‘het wereldje’ kennelijk moeite om te accepteren dat ploegen deze speelwijze hanteren. Afgelopen weekend beklaagde Feyenoord middenvelder Kökçü zich openlijk over de speelwijze die FC Groningen tegen Feyenoord hanteerde. Hij kon, zoals hij zei, niet begrijpen dat de spelers van FC Groningen met zo’n verdedigende speelstijl plezier aan hun wedstrijd beleefden. Eerlijkheidshalve moet ook wel vermeld worden dat de noorderlingen er alles aan deden om te voorkomen dat het een mooie wedstrijd werd. Het was hen er simpelweg om te doen om een resultaat te behalen, iets wat gelet op de stand van de ranglijst ook hard nodig was voor de thuisploeg. Plezier of niet; het behaalde punt werd uitbundig gevierd door de Groningers.
Ik verbaasde mij overigens over de kritiek van Kökçü. Het is immers nog niet zo lang geleden dat Feyenoord zelf een uiterst verdedigende speelstijl hanteerde. Trainer Arne Slot heeft dat er op bewonderingwaardige wijze heel snel uitgekregen. Maar, hoewel Feyenoord tegenwoordig dominant speelt, hij schroomt er niet voor om, wanneer hij dat nodig acht, terug te grijpen op het spelen vanuit een gesloten compacte verdediging. Ook in de uitwedstrijd tegen PSV was er sprake van dat de Rotterdammers ‘de bus hadden geparkeerd.’ PSV wist de muur niet te slechten; integendeel zij trapten (niet voor het eerste dit seizoen) in de val, vielen naar hartenlust aan (overigens zonder uitgespeelde kansen te creëren) en werd via prachtige en snelle counters naar een terechte nederlaag gespeeld.
In Studio Voetbal spande Rafaël van der Vaart wat mij betreft afgelopen zondag de kroon. Na het vertrek van de niet altijd even objectieve presentator Jack van Gelder is deze voormalig speler van Ajax en het Nederlands Elftal als vaste gast aan tafel aangesloten. En waar ik de mening ben toegedaan dat een analist objectief dient te zijn, roept Van der Vaart openlijk uit een ‘Ajax-man’ te zijn. Nog geen ramp ware het niet dat dit in zijn analyses duidelijk terug te horen is.
Afgelopen weekend werd de wedstrijd Ajax-AZ geanalyseerd. Waar de anderen aan tafel concludeerden dat AZ die wedstrijd tactisch goed had aangepakt door, inderdaad, die vermaledijde bus voor het doel te parkeren en via counters een resultaat te behalen stak van der Vaart zijn minachting voor de Alkmaarders niet onder stoelen of banken.
Hij kon (of wilde) maar niet begrijpen dat AZ zo verdedigend speelde en sprak over een gestolen overwinning. Voetbal was in zijn ogen immers alleen leuk als je aanvallend voetbal speelde net zoals Ajax. Daar kwam het publiek immers voor naar het stadion.
Diverse tegenargumenten en afwijkende meningen werden door hem overschreeuwd. Hij was duidelijk ontstemd dat een tegenstander op deze wijze de winst van ‘zijn’ Ajax had afgesnoept en het ontbrak er nog maar aan dat hij, gelijk good old Sjaak Swart, AZ beschuldigde van het weigeren aan medewerking om ‘zijn’ Ajax aan een grote overwinning te helpen.
Natuurlijk leidt open en aanvallend voetbal van beide kanten tot leukere voetbalwedstrijden. Maar ik heb een verrassing voor van der Vaart; in het betaald voetbal gaat het al jaren om de centen (en dus punten) en niet iedereen is bereid mee te werken aan een grote overwinning van Ajax.
De naïeve manier van voetballen door, pak ‘m beet, NEC en Cambuur leidde er toe dat beide ploegen alle hoeken van een (toen nog gevulde) Arena kregen te zien. Lekker aangevallen maar bijna met een minderwaardigheidscomplex nog meer dan twee uur in de bus naar huis; nee dat is lekker. Of, zoals VVV vorig jaar, alles op de aanval en in je eigen huis vernederd worden; daar word je vrolijk van.
Resultaten bepalen wie er degradeert, wie er kampioen wordt en wie Europa in gaat. Zij bepalen hoeveel er verdiend wordt door club en speler en of er voor een speler een contractverlenging in zit of niet. Dit maakt het allemaal niet leuker maar rechtvaardigt de keuze om met zijn allen voor het hok te gaan liggen en hopen op een resultaat of een kleine aanvaardbare nederlaag. Het is aan de ‘topclubs’ om die bus aan de kant te krijgen.
Van der Vaart zou ik willen adviseren om eens een paar wedstrijden bij de amateurs te gaan kijken. En dan niet in de top van de amateurs maar bij, pakweg, een wedstrijd in de tweede, derde of vierde klasse. De kans dat hij daar ‘leuk’ voetbal van beide kanten te zien krijgt is vele malen groter dan bij een wedstrijd van een van de topclubs.
