Voor veel jonge voetballers is een carrière in het betaald voetbal of in de top van de amateurs niet weggelegd. Soms vanwege ernstig of aanhoudend blessureleed maar vaker nog vanwege het gemis aan kwaliteiten. Veel jeugdspelers haken af en kiezen voor een andere vrije tijdsbesteding. Bij DoCoS zijn ze maar wat blij dat Ruben Weijdema er voor koos om scheidsrechter te worden want naast zijn rol als (talentvol) jeugdscheidsrechter voor de KNVB zet hij zich al meerdere jaren in op meerdere vlakken in binnen de vereniging.
De start
Als de 14-jarige Weijdema vanwege zijn mondigheid het advies krijgt ‘om zelf eens een wedstrijd te gaan fluiten’ meldt hij zich aan bij de scheidsrechters coördinator van DoCoS, waarmee zijn carrière als scheidsrechter start met het leiden van wedstrijden (op het halve veld) bij de E (O10)en F(O9) pupillen om al snel wedstrijden op een heel veld te gaan fluiten. Ondertussen blijft hij bij de jeugd van de Leidse club ook zelf spelen. Op 16-jarige leeftijd raakt hij als jeugdkeeper ernstig geblesseerd waarna hij besluit zijn keeperhandschoenen aan de wilgen te hangen en zich volledig op zijn rol als scheidsrechter te gaan richten.
Ervaring
Na vier jaar als verenigingsscheidsrechter gefungeerd te hebben waarbij Weijdema ingezet wordt bij wedstrijden in de bovenbouw van de jeugdafdeling en bij oefenwedstrijden van de seniorenselectie besluit hij om de stap naar de KNVB te maken. Nadat hij in 2021 het SO III diploma heeft behaald stroomt hij in bij de jeugd waar hij wedstrijden in de leeftijdsklassen tot O17 krijgt toegewezen. Na twee opeenvolgende promoties wordt hij ingedeeld in groep ‘Jeugd D’ waar hij wedstrijden uit de bovenbouw van de jeugd (O19 en O18) en uit de ‘Topklasse Vrouwen’ krijgt toegewezen.
Ambities
Weijdema wil op termijn de overstap van de jeugd naar de senioren maken. Hij wacht daarvoor, afhankelijk van een aantal externe factoren zoals studiebelasting e.d., het meest geschikte moment af. Zijn uiteindelijke doel is om zo hoog mogelijk te komen en te kijken of hij de top van het amateurvoetbal kan behalen, mits dit kan zonder zichzelf geweld aan te doen. Essentieel voor hem is namelijk dat hij het plezier kan behouden, hij in de geest van de wedstrijden mag fluiten en hij niet ‘ingeperkt’ wordt met allerlei richtlijnen van de KNVB.
Het huidige (vernieuwde) model van begeleiding is hem bekend, hij heeft daar tijdens zijn opleiding al kennis mee gemaakt. Hij ziet de voordelen van het model in; ‘met behulp van het reflectieformulier en de feedback van de begeleider kan je gericht werken aan je ontwikkeling’ is zijn mening. Wel is hij van mening dat het jammer is dat de KNVB niet transparant is met betrekking tot het bekendmaken van de resultaten van de beoordeling.
Competenties
Als belangrijkste competentie noemt Weijdema dat een scheidsrechter over communicatieve vaardigheden moet beschikken. ‘Met een opmerking of kort gesprek los je veel meer op dan met het ‘trekken’ van een kaart’ is zijn mening. Daarnaast moet hij een assistent durven ‘overrulen’ wanneer deze (bewust of onbewust) ten onrechte vlagt. ‘Een scheidsrechter moet verder een open en benaderbare houding hebben en zelfverzekerd overkomen’ voegt hij er aan toe.
Stijl van arbitrage
Weijdema omschrijft zichzelf als een scheidsrechter die ontspannen is en volgens zeggen ook zo overkomt. Hij is geen ‘kaartentrekker’ en stelt zich in het begin van een wedstrijd afwachtend op waarbij hij steeds de communicatie met spelers zoekt. Bij extreme overtredingen grijpt hij wel onmiddellijk in net als bij een speler die overduidelijk een te late actie inzet en zijn tegenstander raakt.
Hij merkt dat de nieuwe richtlijn van de KNVB betreffende het bejegenen van de scheidsrechter zijn vruchten afwerpt en dat aanvoerders hier, ook bij de jeugd, hun verantwoordelijkheid kennen en nemen. Spelers die met veel misbaar op hem af komen stormen kunnen rekenen op een waarschuwing. Hij laat ruimte voor een eerste reactie behalve als hem het bekende k-woord wordt toegebeten.
Arbitrage in Nederland
Over de arbitrage in het betaald voetbal zegt hij: ‘Ik kijk niet heel veel naar het betaald voetbal maar vind niet dat er een scheidsrechter echt bovenuit springt.’ Hij vult aan dat Makkelie wat hem betreft het goed doet en dat de stijl van Nijhuis hem wel aanspreekt maar zegt in één adem dat er binnen het Nederlands voetbal heel strak gefloten wordt. Dan spreekt Engels voetbal hem meer aan hoewel de arbitrage daar soms wel erg veel toelaat.
De VAR vindt hij op zich een goede toevoeging wanneer deze zich zou beperken tot het corrigeren van duidelijke missers van de arbitrage. Het eindeloos lijntjes trekken bij eventuele buitenspelsituaties vindt hij te ver gaan net als het teruggrijpen op mogelijke overtredingen die in de aanvalsfase plaats vonden.
Inspanningen/Voorbereiding
Weijdema neemt geen deel aan georganiseerde trainingen en heeft het lidmaatschap van een scheidsrechtersvereniging nog even voor zich uit geschoven. Hij houdt zijn conditie op peil door duurlopen te doen. ‘Hoewel ik daar zeker wanneer het weer wat slechter wordt niet altijd even gedisciplineerd in ben’ bekent hij.
Op wedstrijden bereid hij zich voor door via social media informatie over de stand op de ranglijst in te winnen. Waar mogelijk (wedstrijdverslagen van jeugdteams staan meestal niet op de website) probeert hij te achterhalen hoe de teams hebben gespeeld en of er bijzonderheden zijn.
Voordat Weijdema in het bezit was van een rijbewijs bracht zijn vader hem naar zijn wedstrijden. Wanneer hij in de buurt fluit wil deze nog wel eens komen kijken. Zijn vriendin weet dat de zaterdag van oudsher in het teken van het voetbal staat en heeft daar ook geen problemen mee.
Onvergetelijk
Op het cv van Weijdema staan een aantal beslissende wedstrijden m.b.t. kampioenschap en/of degradatie. Hij kijkt ook met plezier terug op wedstrijden van jeugdteams die onder een B.V.O vallen en de twee finales voor de beker (jeugd) die hij op de finaledagen heeft gefloten.
Helaas heeft hij ook meegemaakt dat hij na afloop van een gestaakte O17 wedstrijd van DOCoS fysiek werd aangevallen. Het was aan het ingrijpen van spelers en staf van DoCoS te danken dat hij hier ongeschonden uitkwam. Ondanks een melding bij de KNVB werden tegen de daders geen maatregelen genomen.
Verder is het ooit voorgekomen dat hij op zijn Instagram account werd beledigd en bedreigd. Na melding werd hier door de KNVB wel tegen tegen de desbetreffende club opgetreden.
Tot slot
Weijdema, die naast zijn studie op woensdag op de markt werkzaam is bij ‘De Vrolijke Noot’ en bij DoCoS voor de club actief is bij het opleiden en coachen van (junior)scheidsrechters, hoopt dat ‘voetballiefhebbers’ er bij stilstaan dat voetbal ‘maar’ een hobby is. ‘Het doel is toch om iedereen een mooie zaterdag te bezorgen dus als je niet meer gemotiveerd bent of er geen plezier meer in hebt stop er dan mee’ sluit hij ons gesprek af.
SCHEIDSRECHTERSPASPOORT
Naam: Ruben Weijdema
Woonplaats: Leiden
Leeftijd: 21 jaar
Privé: ongehuwd, niet samenwonend in relatie
Beoep: student Integrale Veiligheidskunde
Functie: KNVB scheidsrechter
Groep: Jeugd D
Scheidsrechter sinds: 2017
