De uit Castricum afkomstige van Van Ekelenburg begon met voetballen bij het plaatselijke Vitesse’22. Zijn werk voerde hem naar het noorden van het land waar hij in Appelscha belandde en lid werd van de vereniging Stânfries. Hier maakte hij geruime tijd deel uit van een team wat voornamelijk bestond uit voormalige selectiespelers van die club. Vier jaar geleden werd Van Ekelenburg door zijn werkgever overgeplaatst naar het westen waar hij enige tijd in Leiden woonachtig was. Momenteel is Leiderdorp zijn woonplaats.
De start
Net als vele anderen begon hij met het fluiten van jeugdelftallen. Daar bleef het niet bij want Van Ekelenburg, die in Castricum ook al ervaring had opgedaan als basketbalscheidsrechter, werd al snel ingezet bij wedstrijden van seniorenteams en floot hij oefenwedstrijden van de selectieteams van Stânfries waar hij veel positieve reacties kreeg.
Het was dan ook niet vreemd dat Van Ekelenburg na een ernstige kruisbandblessure, die hem twee jaar van de velden hield, besloot om als speler te stoppen om zich na zijn herstel te richten op het scheidsrechtersschap.
Ervaring
Nadat hij in 2014 de scheidsrechtersopleiding (BOS) had gevolgd werd hij in district Noord ingedeeld bij de senioren waarbij het niet lang duurde voor hij aangesteld werd voor zijn eerste standaardwedstrijd. In de seizoenen daarop volgden een aantal promoties en belandde hij in groep ZASF.
Vier jaar geleden, na zijn verhuizing naar Leiden, werd hij in West II in dezelfde groep ingedeeld waardoor hij sindsdien overwegend actief is in de 3e klasse. De KNVB heeft hem hem dit seizoen echter ook al een vijftal aanstellingen in de 2e klasse heeft toegewezen.
Naast het fluiten wedstrijden voor de KNVB is Van Ekelenburg ook actief in de Sir Winston Cup, de Haagse equivalent van de Huurman LAV Cup. In dit bekertoernooi fluit hij regelmatig clubs die in de competitie op een hoger niveau uitkomen.
Competenties
Volgens Van Ekelenburg moet een scheidsrechter een wedstrijd in brede zin kunnen managen waarbij hij vooral duidelijk en consequent moet zijn zijn
Stijl van arbitrage
Gevraagd naar zijn stijl van fluiten geeft hij aan een wedstrijd niet dood te fluiten. Het is nu eenmaal een contactsport’ licht hij toe. Van Ekelenburg bewaakt daarbij wel de grenzen van het toelaatbare. Hij zegt niet bekend bekend te staan als een ‘kaartentrekker’ maar dat hij de zaken liever oplost met een vermaning.
Tijdens wedstrijden communiceert hij openlijk met de spelers waarbij hij de nodige humor gebruikt. Zonder kinderachtig te zijn is hij in staat om spelers met een kwinkslag duidelijk te maken dat de aanvoerder de aangewezen persoon is om vragen te stellen.
De aard van weerstand vindt hij moeilijk in te schatten. Hij gaat daar dus wisselend mee om; ‘soms is het nodig om strak in te grijpen soms lost een ‘verhelderend gesprekje’ het probleem op’.
Voorbereiding
Na zijn verhuizing naar het westen werd Van Ekelenburg lid van de Haagse Scheidsrechters Vereniging (HSV). Ook na zijn verhuizing naar Leiderdorp probeert hij hier wekelijks de training te volgen; vanwege zijn werk lukt dit helaas niet altijd. Hij maakt lange dagen voor zijn werkgever waardoor het er gewoonweg niet van komt om voor zichzelf te trainen.
Op wedstrijden bereidt hij zich goed voor. Bij de HSV wordt met collega’s regelmatig informatie uitgewisseld over ervaringen die collega’s bij verschillende verenigingen gehad hebben. Maar om onbevooroordeeld naar een wedstrijd te gaan leest hij vooraf bewust geen wedstrijdverslagen op websites en dergelijke. Hij oriënteert hij zich wel op de stand in de ranglijst en welke belangen er voor beide teams op het spel staan. Verder zorgt hij ervoor dat hij een uur voor de wedstrijd aanwezig is zodat hij zich in alle rust kan voorbereiden.
Op de donderdag voorafgaande aan een wedstrijd kijkt hij of de tenues van beide teams voldoende onderscheidend zijn; in een enkel geval neemt hij hierover contact op met de verenigingen. Voorafgaande aan de wedstrijd controleert hij of de beide teams zich aan de kledingvoorschriften houden waarbij onderscheid in kousen en het gebruik van gekleurde thermo-onderkleding, extra aandacht van hem krijgen.
Van Ekelenburg weet zich gesteund door het thuisfront waar hij alle ruimte krijgt om zijn hobby uit te oefenen.
Arbitrage in Nederland/VAR
Van Ekelenburg begint met de constatering dat onze scheidsrechters de laatste tijd wel erg vaak in de spotlights staan. Hij vindt dit vaak onterecht hoewel hij het van sommige fouten gewoonweg onbegrijpelijk vindt dat die op dat niveau voorkomen. Volgens hem gaan scheidsrechters ook verschillend om met de interpretatie van handsballen; ‘hierin zijn ze niet consequent en dat schept verwarring’ is zijn mening
Verder onderscheidt hij verschil in de stijl van fluiten bij de collega’s uit het betaald voetbal. In zijn ogen is Serdar Gözübüyük momenteel ‘de scheidsrechter in vorm.’ Wanneer Danny Makkelie in Nederland fluit ziet hij soms een bepaalde gemakzucht en nonchalance. Internationaal oogt hij volgens Van Ekelenburg scherper. ‘Bas Nijhuis is op zich een prima scheidsrechter maar zou er goed aan doen om te stoppen om zich buiten het voetbal zo nadrukkelijk te profileren’ aldus Van Ekelenburg.
De VAR vindt hij in het algemeen een nuttige toevoeging, vooral bij het vaststellen van buitenspel. Hij heeft wel de indruk dat de VAR soms ‘vlucht’ voor zijn verantwoordelijkheden en een scheidsrechter laat staan waar deze eigenlijk naar het ‘scherm’ geroepen zouden moeten worden. ‘Aan de andere kant erodeert de autoriteit van de scheidsrechter wanneer deze te vaak naar het scherm wordt geroepen. ’De VAR maakt over het algemeen het spel ook wel eerlijker maar neemt de discussie niet weg’ is hij van mening.
Ambities
Van Ekelenburg zou graag nog een stapje hogerop willen. ‘De wedstrijden die ik in de 2e klasse heb gefloten gingen mij goed af. Ik voelde mij op dat niveau als een vis in het water’ geeft hij aan.
De huidige vorm van begeleiding door de KNVB spreekt hem wel aan maar hij vindt het jammer dat hij – behalve de scores nu – de bevindingen van de begeleider/rapporteur niet kan inzien. Daar zou men transparanter in moeten zijn is hij van mening. Dat geldt volgens hem trouwens ook voor de berekening van de behaalde punten.
Onvergetelijk
Eén van de leukste wedstrijden die hij heeft gefloten betrof een bekerwedstrijd; de halve finale voor teams O23 tussen Rijnsburgse Boys en VFC. Rondom deze wedstrijd vonden diverse sfeeracties plaats waardoor de entourage indrukwekkend was. Ook omdat hij zelf met een goed gevoel op de wedstrijd kon terugkijken heeft hij hier prettige herinneringen aan.
Echt vervelende ervaringen heeft Van Ekelenburg niet. Wel heeft hij zich ooit verbaasd over het gedrag van het publiek na afloop van één van zijn wedstrijden in district Noord. Bij het verlaten van het veld liet het publiek al duidelijk hoorbaar merken niet tevreden te zijn met zijn leiding. Hij trok zich hier weinig van aan en zocht onverstoorbaar zijn kleedkamer op om zich om te kleden. Maar toen hij geruime tijd alter zijn kleedkamer verliet bleek tot zijn verbazing dat het openlijk gemor en commentaar nog steeds niet van de lucht was.
Tot slot
‘Een wedstrijd fluiten is een aaneenschakeling van leermomenten’ is Van Ekelenburg van mening. ‘Het is een psychologisch spel van het vinden van balans tussen preventief handelen en het plegen van interventie. ‘Hier helpt het reflecteren op je eigen handelen na afloop van een wedstrijd je verder’ voegt hij er aan toe.
Als laatste merkt hij op dat het goed zou zijn dat iedereen eens een keer een wedstrijd zou moeten fluiten om zodoende een beter inzicht te krijgen wat een scheidsrechter tijdens een wedstrijd ervaart.
SCHEIDSRECHTERSPASPOORT
Naam: Guus van Ekelenburg
Woonplaats: Leiderdorp
Leeftijd: 56 jaar
Privé: Samenwonend, 3 kinderen
Beroep: Projectmanager oliemaatschappij
Functie: Scheidsrechter KNVB
Groep: ZASF
Scheidsrechter sinds: 2014