Het lijkt er op dat de KNVB vorige week de doodsteek voor het zondagvoetbal in het Westen heeft gegeven door horizontaal overstappen van de zondag naar de zaterdag of vice versa met ingang van het seizoen 2022/2023 mogelijk te maken.

Dat laatste komt in tegenstelling tot de overstap van zaterdag naar zondag nagenoeg niet voor en het ziet er ook niet naar uit dat deze maatregel daar enige verandering in gaat brengen. Het zal de terugloop van het aantal clubs in het zondagvoetbal niet stoppen maar eerder versnellen.

Voor verenigingen die tot voor kort twijfelden over de overstap van zaterdag naar zondag wordt met deze maatregel de grootste belemmering, het sportieve aspect, weggenomen. Clubs die in het verleden de transitie naar de zaterdag maakten, moesten ongeacht het niveau waarop men uitkwam onder aan de ladder in de 4e klasse beginnen. Dit was voor veel verenigingen die in de hogere klassen, met name de hoofdklasse tot en met de 2e klasse, uitkwamen reden om de overstap naar het zaterdagvoetbal niet te maken.

Afgezien van de organisatorische veranderingen ondervonden verenigingen die de transitie wel maakten dat het niet makkelijk was om uit de 4e klasse te geraken. ‘Snel naar ons oude niveau’ en ‘Voor de titel gaan’ was makkelijker gezegd dan gedaan. In een aantal gevallen verlieten spelers, met het vooruitzicht in de 4e klasse te moeten spelen, de club om hun heil bij andere clubs te zoeken. Het gevolg was een verzwakte of (grotendeels) nieuwe selectie waarmee de competitie werd gestart. Maar ook ‘overstappers’ die op een hoger niveau hadden gespeeld en juist wel hun voltallige selectie binnen boord wisten te houden, waardoor zij met kop en schouders boven hun tegenstanders uitstaken, gooiden soms roet in het eten.

De verschillen tussen de ‘top’ en de ‘kleintjes’ werden te groot, wat in de (monster)scores terug te zien was. Verschillende verenigingen besloten om die reden de stekker uit het prestatievoetbal te trekken. Kortom: de competities werden te voorspelbaar en het sportieve aspect voor de kleinere clubs verdween.

Om deze ontwikkelingen te doorbreken besloot de KNVB het zaterdagvoetbal met ingang van het seizoen 2021/2022 uit te breiden met een 5e klasse. Corona stak echter een spaak in het wiel; het seizoen werd afgebroken en de invoering van de 5e klasse werd een seizoen opgeschoven.

Het was voor een aantal ‘twijfelaars’ het moment de koe bij de horens te vatten en het volgend seizoen de overstap naar de zaterdag te maken. Als men nog een jaar zou wachten dan diende men immers in de 5e klasse te starten. Voor zover bekend hebben onder andere Teylingen (Sassenheim), ODB (Den Haag) Groeneweg (Zevenhuizen), Excelsior’20 (Schiedam), Nicolaas Boys (Nieuwveen) en een viertal clubs uit de regio Rotterdam bij de KNVB kenbaar gemaakt naar de zaterdag ‘te verhuizen’.

Vorige week berichtte de KNVB, tot verrassing en wellicht ook wanhoop van bovengenoemde clubs, dat men in de toekomst (2022/2023) horizontaal kan overstappen. Het leverde bij hen daarnaast ook veel verontwaardiging en onzekerheid op.

Het proces naar een ‘overstap’ is intensief, duurt meestal vrij lang en verloopt in veel gevallen moeizaam. Besturen van de clubs vragen zich (terecht) af of zij de voorgenomen overstap moeten doorzetten of dat zij deze, vanwege de sportieve aspecten, moeten herroepen en beter een jaar kunnen wachten.

Vooral het moment (tijdstip) waarop de KNVB het besluit kenbaar heeft gemaakt, zo kort voor de zomerstop, is uiterst ongelukkig en toont eens te meer aan dat men in Zeist ver weg staat van de realiteit. De ledenraad heeft toestemming moeten geven voor dit, voor een club ingrijpend, besluit waarbij vaak veel sentimenten leven. Het heeft ook ingrijpende organisatorische consequenties want een overstap houdt meer in dan alleen maar twee selectieteams op een andere speeldag een wedstrijd laten spelen. Zo betekent het bij clubs met een grote jeugdafdeling en/of een kleine accommodatie dat het passen en meten wordt om iedere zaterdag het programma rond te krijgen. Vooruitlopend op de overstap hebben clubs niet alleen met spelers en staf, maar ook ten aanzien van facilitaire voorzieningen zoals barbezetting, schoonmaak en onderhoud, al afspraken gemaakt en/of contracten afgesloten. Herroepen van het besluit om over te stappen betekent dat de clubleiding weer van voren af aan kan beginnen met het optuigen van de organisatie.

Het bericht zal echter bij andere clubs met gejuich zijn ontvangen. Voor Alphense Boys wordt een droom werkelijkheid. Deze club flirt al een paar seizoenen met het zaterdagvoetbal maar wil haar status van hoofdklasser niet opgeven. De opzet om met een zaterdagteam door te groeien naar het niveau van de hoofdklasse is niet gelukt. De ambities ten aanzien van dit team zijn inmiddels rigoureus bijgesteld.

Maar ook bij sommige die-hard zondagverenigingen wordt nu plotsklaps heel anders tegen een overstap aangekeken. Het vooruitzicht om op hetzelfde niveau in te kunnen stromen maakt het opeens veel aantrekkelijker.

Reisafstanden zullen kleiner worden omdat clubs meer regionale, in sommige gevallen zelfs lokale, tegenstanders zullen ontmoeten. Het zaterdagvoetbal trekt, een enkele uitzondering daargelaten, nu al overwegend meer publiek en die belangstelling zal alleen maar groeien, wat ook weer mee entreegeld en barinkomsten zal opleveren. Samengevat zal het, door het besluit, voor veel zondagclubs aantrekkelijk worden om over vet stappen naar de zaterdag.

Met het besluit komt de KNVB tegemoet aan de wensen van zondagclubs om op zaterdag op een gelijkwaardig niveau ingedeeld te worden. Dat klinkt positief, maar tegelijkertijd ben ik bang dat het wel eens de doodsteek voor het zondagvoetbal zou kunnen betekenen.