We zijn pas vijf wedstrijden ver in het seizoen, met nog veel voetbal voor de boeg. Toch hoor je al snel uit journalistieke hoek of langs de zijlijn opmerkingen als: “Knap van de promovendus” of “Verrassend wat de nieuwkomer laat zien.” Maar hoe verrassend is dat eigenlijk?
Als we naar de seizoenen na COVID-19 kijken, valt op dat het succes van promovendi misschien niet zo ongewoon is. Net zoals het niet vanzelfsprekend is dat gedegradeerde clubs het in een lagere klasse direct goed doen. Kijkend naar de lokale competities lijkt het verschil tussen de onderkant van de tweede klasse en de bovenkant van de vierde klasse kleiner dan gedacht. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals spelerswisselingen na degradatie of promotie, of nieuwe talentvolle lichtingen die doorbreken.
Een blik op de afgelopen jaren bevestigt dit. Promovendi doen het vaak goed in de derde klasse, terwijl degradanten soms moeite hebben, zelfs in de vierde klasse. Zo degradeerde HVV Te Werve in 2021-2022 uit de tweede klasse, viel een jaar later uit de derde klasse en heeft inmiddels geen eerste elftal meer. Van Nispen, dat in hetzelfde seizoen uit dezelfde tweede klasse degradeerde, staat na vijf wedstrijden een-na-laatste in de vijfde klasse. Andere voorbeelden zijn RVC’33, UVS, en AVV Alphen, die allemaal dubbele degradaties meemaakten. Ook clubs als DoCoS, ASC, Stompwijk ’92 en Sporting Leiden ondervonden zware seizoenen na degradatie.
Door de versterkte degradatieregeling van de afgelopen jaren zijn er minder promovendi geweest, maar degenen die de stap hebben gezet, doen het doorgaans goed.
Voorbeelden van succes en tegenslag
Een voorbeeld van een succesvolle promovendus is vv Koudekerk. Zij werden in het seizoen 2021-2022 kampioen in de vierde klasse en herhaalden dat kunststukje vorig jaar in de derde klasse. Hoewel ze nu met nul punten uit vijf wedstrijden stroef begonnen zijn in de tweede klasse, is het goed mogelijk dat ze genoeg punten zullen halen om zich te handhaven. Andere promovendi die nu meedraaien in de tweede klasse zijn Alphia, FC Oudewater, en SV Nieuwkoop, die ook een solide seizoen draaien.
Aan de andere kant is er het voorbeeld van Zevenhoven. Na hun kampioenschap in de vierde klasse in 2022-2023 degradeerden ze een jaar later direct weer. Momenteel staan ze op de twaalfde plaats, en het loopt nog niet echt lekker. Het vertrek van enkele sterkhouders na het kampioenschap speelt hen parten. BSC ’68, de runner-up van datzelfde seizoen, promoveerde via de nacompetitie en eindigde in hun eerste seizoen in de derde klasse op een gedeelde eerste plaats met vv Koudekerk, hoewel ze door een minder doelsaldo dit seizoen opnieuw in de derde klasse spelen.
Ook nu doen de gepromoveerde clubs het goed in de derde klasse. Meerburg, dat via de nacompetitie promoveerde, staat momenteel eerste. FC Zoetermeer staat derde en VV Groeneweg, vorig seizoen kampioen in 4B, volgt op een vierde plek. Teylingen verraste afgelopen weekend met een overwinning op UVS, dat vorig jaar uit de tweede klasse degradeerde. UVS staat momenteel zevende, met Olympia (Gouda), een andere degradant, vlak daarvoor.
Verwachtingen versus realiteit
In de vierde klasse zien we vergelijkbare trends. Altior, dat vorig seizoen nog een klasse hoger speelde, doet het goed en staat op de eerste plaats. Maar voor SV Zevenhoven op de twaalfde plaats en LVV Lugdunum op de laatste plaats gaat het minder voorspoedig.
Al met al kunnen we concluderen dat het succes van promovendi minder verrassend is dan vaak wordt gesuggereerd, en dat degradanten niet altijd snel hun weg terugvinden. De versterkte degradatieregeling heeft de afgelopen jaren de dynamiek in de lagere klassen veranderd, maar aangezien dit vermoedelijk het laatste jaar is met deze regeling, kunnen we mogelijk een nieuwe balans verwachten.
 (1).jpg)
