Op 1 juli van dit jaar bestaat Voorschoten’97 exact 25 jaar. In aanloop naar deze feestelijke dag zoomen we in op de geschiedenis van de Voorschotense voetbalshirts. Daar is een reden voor. Dit kledingstuk vormt namelijk een belangrijk onderdeel van de identiteit van iedere club.
Hoe het ooit begon
Voorschoten’97 werd op 1 juli 1997 opgericht. Op die datum smolten SVLV, Randstad Sport en SV Voorschoten samen tot één vereniging. Dit verhaal begint met een beschouwing over de shirts van deze rechtsvoorgangers.
Sportvereniging Laurentius Voorschoten (SVLV) is officieel de oudste rechtsvoorganger van Voorschoten’97. Deze Katholieke club werd opgericht op 15 september 1925. Historisch gezien staat dit ter discussie, want SVLV kende een voorloper die al in 1921 werd opgericht. De Sint Laurentius Club (SLC) zag op 12 oktober 1921 het levenslicht en speelde drie jaar competitievoetbal. Bij haar oprichting werden door SLC nog geen clubkleuren vastgesteld, aangezien die in deze tijd nog door de voetbalbond werden bepaald! Op 2 april 1922 bepaalde de Rooms Katholieke Voetbalbond (RKVB) dat SLC in geel-zwart gestreepte shirts mocht gaan spelen.
Toen SLC in 1925 een doorstart maakte als SVLV, werd bepaald dat de clubkleuren rood en groen gingen worden. Aangenomen mag worden dat deze kleuren gebaseerd waren op de Katholieke liturgie, oftewel de gebruiken die golden tijdens de kerkelijke eredienst. Het rood verwees naar het vuur van de Heilige geest, terwijl het groen refereerde aan alles dat groeide. De broek was rood en de sokken rood-groen. Katholieke clubs werd verboden om met witte broeken te spelen, omdat het mannelijke reliëf daarin te zichtbaar zou zijn.
Decennia lang speelde SVLV in een groen shirt met rode biezen en een rood kraagje. Aan het begin van de jaren ’70 was het de keeper van SVLV A1, Jos Wempe, die zich bij het bestuur van de legendarische voorzitter Frans Mens meldde. Hij vond dat het shirt met haar tijd mee moest gaan en tekende een nieuw ontwerp. Nadat de opzet een paar keer heen en weer was gegaan, ontstond het iconische rode shirt met de twee groene strepen en het nieuw ontworpen embleem. In het seizoen 1971-1972 trad SVLV voor het eerst aan in het tenue dat door Jos Wempe was bedacht. Dat de tijd was veranderd bleek wel uit het feit dat een hagelwit broekje werd geïntroduceerd, met daaronder rode kousen.
In de jaren ’80 rukten de kunststof shirts met fancy prints op, waardoor de katoenen outfits van fabrikant Jansen en Tilanus terrein verloren. SVLV bleef tot aan de fusie in het rood en groen spelen, maar het rode shirt met de groene strepen verdween naar de achtergrond.
Op 13 april 1932 werd de neutrale voetbalvereniging Rouwkoop opgericht. Voor niet-Katholieke jongens was het tot dat moment niet mogelijk om georganiseerd te voetballen in Voorschoten. De nieuwe club voorzag duidelijk in een behoefte. Oprichter J.J. van Damme bepaalde de clubkleuren op zwart en wit, om daarmee uitdrukking te geven aan het neutrale karakter van de club. In 1939 werd het dragen van een rugnummer landelijk verplicht gesteld. Opmerkelijk was dat de kleur van de sokken in het begin werd vrijgelaten. In het adresboek van de Nederlandse Voetbalbond (NVB) seizoen 1941-1942 stond vermeld dat Rouwkoop met ‘gewone’ sokken speelde. Daarmee werd bedoeld dat alle kleuren waren toegestaan. In 1955 werd besloten om voortaan een embleem op het Rouwkoop shirt te dragen. Op dat embleem prijkte een afbeelding van Huize Rouwkoop, met daaronder het wapen van de gemeente Voorschoten. Op 12 november 1959 introduceerde Rouwkoop een wit shirt met zwarte manchetten en een zwarte kraag, in plaats van een effen wit shirt. In 1969 veranderde Rouwkoop haar naam in Randstad Sport, welke ze tot de fusie in 1997 zou houden.
In 1982 scheidde de zaterdagtak van Randstad Sport zich af. Zo ontstond SV Voorschoten, de derde club die later zou fuseren tot Voorschoten’97. De vereniging in oprichting schreef een enquête uit om de clubnaam en de clubkleuren te bepalen. De leden mochten kiezen uit de kleurencombinaties geel-zwart, rood-zwart, blauw-zwart en groen-zwart. Het geel-zwart kwam als winnaar uit de bus, waarmee werd verwezen naar het wapen van de gemeente Voorschoten. Het gele shirt met de zwarte broek prijkte uiteindelijk van 1982-1997 op de voetbalvelden.
Voorschoten’97
Vanaf de Tweede Wereldoorlog waren periodiek al fusiebesprekingen gevoerd, maar iedere keer liepen die vast. Pas in 1994 gingen de ledenvergaderingen van de drie verenigingen akkoord met een fusie. In aanloop naar de fusiedatum werd in een speciale werkgroep overleg gevoerd over de clubkleuren. Aanvankelijk was de gedachte om de clubkleuren groen, geel en wit te laten zijn, onder verwijzing naar de shirts van respectievelijk SVLV, SV Voorschoten en Randstad Sport. In de laatste ledenvergaderingen van de clubs die gingen verdwijnen werd de verwachting uitgesproken dat een deel van de historische kleuren terug zou komen in het tenue van de fusieclub.
In de speciale werkgroep, met vertegenwoordigers van de drie rechtsvoorgangers, werd lang gediscussieerd over het te kiezen ontwerp. Vraag was of recht moest worden gedaan aan de historie, of dat een ‘onafhankelijke’ nieuwe kleurencombinatie gekozen moest worden. Het onderwerp lag gevoelig. Sommige mensen vonden Voorschoten’97 als clubnaam al ongepast, omdat dit teveel op SV Voorschoten zou lijken. En dat terwijl ons dorp toch echt al eeuwen ‘Voorschoten’ heette, waardoor het gebruik hiervan een neutrale connotatie zou moeten hebben. Afijn. Uiteindelijk werd gekozen voor een ‘onfhankelijke’ kleurencombinatie: geel-groen. Het geel stond voor de kleur van het gemeentewapen, terwijl het groen een verwijzing inhield naar de kleur van gras. Er ontstond een samenspel met de kledingleverancier, die verschillende varianten voorlegde. Dat de kleur wit ook in het uiteindelijke ontwerp een prominente plaats kreeg, leidde tot enige verwarring. Zo werd alsnog de indruk gewekt dat deze kleur naar Randstad Sport zou verwijzen. Niets was minder waar. De dunne witte streepjes in het shirt waren door de leverancier toegevoegd om het geheel een eigentijds gezicht te geven. Daarnaast was voor witte sokken gekozen, om het groen-gele clubtenue een frisse uitstraling te geven.
Inmiddels bestaat Voorschoten’97 alweer 25 jaar. Anno 2022 spreekt een aantal formele vastleggingen over ‘groen-geel’, terwijl op andere plaatsen de kleur wit is toegevoegd. Dat zowel in de systemen als onder de leden twee varianten bestaan, is geen probleem. Het levert een kleurrijke discussie op die verleden en heden verbindt. En of dit pleit ooit beslecht wordt, ligt in de handen van de volgende generaties.
Overige Voorschotense clubs
Naast Voorschoten’97 en haar rechtsvoorgangers, hebben in het dorp in het verleden diverse autonome clubs bestaan. Informatie over die clubs is beperkt voorhanden, omdat aan het eind van de 19e en het begin van de 20e eeuw e.e.a. slechts incidenteel werd vastgelegd.
De oudste club van Voorschoten, Sportclub Noorthey, werd opgericht op 4 oktober 1889. Ondanks het feit dat deze club nooit competitie speelde en zich beperkte tot trainingen en vriendschappelijke wedstrijden, had de club een officieel tenue. Men had zich immers formeel aangemeld bij de Nederlandse Voetbalbond (NVB). De clubkleuren waren geel en zwart, welke combinatie refereerde aan de kleuren van de gemeente Voorschoten. Ruim 92 jaar later koos SV Voorschoten voor dezelfde kleurencombi, die ook gebaseerd was op het lokale wapen. Nadat Noorthey haar voetbaltak na een paar jaar al had opgeheven, schreef men zich in 1894 opnieuw in bij de bond. Bij deze gelegenheid koos men nieuwe clubkleuren: een shirt dat zowel aan de voorzijde als de achterzijde bestond uit een rode en een zwarte helft. Daaronder werd een ‘donkere’ broek gedragen. Noorthey bestond van 1889-1898. Het oudste duel waarvan ooit een registratie is teruggevonden vond plaats op zaterdag 26 oktober 1895. Noorthey verloor die dag op het veld van de buitenplaats Klein Stadwijk te Voorschoten met 2-3 van Ajax Leiden, het latere ASC.
Beresteyn speelde vanaf 1902 tientallen jaren in de competitie. Van deze club zijn diverse elftalfoto’s teruggevonden, maar nergens is een officiële vastlegging van de clubkleuren aangetroffen.
In 1947 werd in Voorschoten zaterdagclub De Woelwijckers opgericht. Tijdens de eerste vergadering op 22 april 1947 werd bepaald dat gespeeld ging worden met een blauw-wit shirt en een zwarte broek. Na ampel beraad sloten De Woelwijckers zich aan bij Rouwkoop, waar ze vanaf het seizoen 1947-1948 op zaterdag konden voetballen. De oprichting van De Woelwijckers werd afgeblazen, waardoor het blauw-witte shirt uiteindelijk alleen op papier heeft bestaan.
Buiten bovengenoemde clubs, is nooit informatie aangetroffen over de clubkleuren van VVC (1914-1915), SNA/SOD (1922-1923) en Go-On (1922-1925). Deze Voorschotense clubs zullen mogelijk voor eeuwig met de nodige mystiek blijven omgeven.
Tot slot
Voorschoten’97 is er inmiddels voor Katholieken en niet-Katholieken. Witte broeken zijn tegenwoordig toegestaan. En de bond heeft niks meer over het tenue te zeggen. Voorschoten’97 bruist als nooit tevoren en is trots op haar kleuren.
Hans Douw
